De climax van het eerste festivalseizoen na pandemische tijden voltrok zich in de bossen van Amersfoort. Met een caleidoscopisch geheel van licht en geluid was Into the Woods als een droom zo mooi. Zelfs een OV-staking en onheilspellende weerberichten konden daar niets aan veranderen. Gefeest in het feeërieke woud werd er, met een vuist in de lucht en een lach op de gezichten. Kultlab kreeg het wederom ‘voor mekaar’, Into the Woods keerde fabelachtiger terug dan ooit. De Ontluiking was erbij voor een episch slotstuk.

‘WE ZIJN VERDOMME NIET VAN SUIKER!’ De kreet van de organisatie van Into the Woods op sociale media is luid en duidelijk. De dreiging van regenachtig weer hangt met nog twee dagen tot festivaltijd als een donkere wolk boven bos Birkhoven, maar Kultlab gaat er gewoon met gestrekt been in.
 
Het is deze club nog altijd jongensachtige strijders ten voeten uit. Beuken zullen ze, door weer en wind, bij nacht en ontij. Net zo lang tot het ‘voor mekaar’ is. Het is uitgegroeid tot hun credo, ook wel afgekort tot ‘VMK’, dat nu zelfs als een strijdleus op de shirts van crewleden prijkt.
 
Tegenslag buigen ze gewoon om in voorspoed. In coronatijd stampten ze Kallumaan in de Noordoostpolder uit de grond, een camping vol creatief vertier, een verrukkelijk groen oord voor jong en oud. Doorpakken heet dat. Komt er een trein tot stilstand, dan pakken ze gewoon de benenwagen. Let’s go!
 
En zo kan het zijn dat ze hun achterban juist dankzij de onheilspellende weerberichten nog eens extra aanmoedigen. ‘Geen Into the Woods is zo mooi en memorabel geweest als de regenedities van 2015 en 2017’, zo brengen ze in herinnering. ‘Helaas gaat het dit weekend niet zo nat worden, maar er is wel kans op een bui. Neem goede schoenen of regenlaarzen mee, wees voorbereid, dan wordt het sowieso een krankzinnige knaller!’
 
Maar dan doemt er, alsof er na de coronacrisjaren niet al genoeg veerkracht is getoond, een nieuwe onheilstijding op. Een die al sluimerde, maar nu toch echt concrete vormen aanneemt. De OV-staking op vrijdag, de eerste festivaldag, gaat door. En dus rijden er dan in heel Nederland geen NS-treinen.
 
Dit is andere koek, dit varkentje hebben ze nog niet eerder gewassen. Inmiddels komt een aanzienlijk deel van de bezoekers van Into the Woods van buiten Amersfoort. Dat betekent maar een ding: alle hens aan dek voor Kultlab. Schakelen!
 
 ‘Janken!’ schrijft de organisatie niet veel later aan haar volgers. Maar ook: ‘We komen er wel, we laten het bos na drie jaar niet ontglippen.’ Daar is die onverzettelijke spirit weer. Dit is voor fotograaf Mitch en mij hét moment om alvast het bos in te duiken en de stemming te peilen tijdens een rondje opbouw. Hoe leeft Kultlab ondanks de tegenslagen toe naar de climax van het festivalseizoen, op de plek waar het in 2010 allemaal begon voor deze bewierookte evenementenorganisatie?

Tijdens de lunch in de crewtent treffen we medegrondlegger Timo Spruitenburg (31) en marketingmanager Maurice van de Berkt (36), ook al een Kultlab-strijder van het eerste uur. Geen spoor van extra spanning op hun gezichten, hoewel schijn natuurlijk weleens bedriegt. Met de meest voor de hand liggende vraag beginnen dan maar.

Hoe gaat het hier, ook met het oog op de tegenslagen?
Timo: ‘Opbouwen gaat best wel lekker. Het weer is altijd even spannend, maar ik heb er vertrouwen in dat dat losloopt.’

Maurice: ‘De OV-staking is lastiger. We zijn nu in allerijl extra busreizen aan het cheffen. En we roepen Amersfoorters op: laat zien hoe gastvrij je bent, stel je huis open voor je mede-bosganger. We checken continu wat we allemaal kunnen doen zodat mensen toch kunnen komen. Dat is de grootste uitdaging nu. Veel festivalbezoekers komen uit Amersfoort, die komen lekker met het fietsje, maar op de vrijdag komt zeventig procent van buiten Amersfoort. We onderzoeken daarom ook met een enquete hoeveel mensen met de trein zouden komen en wat voor hen andere opties zouden kunnen zijn. Hoeveel mensen willen nog komen, hoeveel mensen haken af? We moeten alle zeilen bijzetten, dat is zeker.’

Dat past wel in het verhaal van dit jaar, toch?
Timo: ‘Het is één groot gekkenhuis. Het lijkt wel alsof de hele wereld in twee jaar verleerd is om met zijn allen events te organiseren. Dat komt voor een groot deel door het personeelstekort dat onze branche heeft geraakt, een direct gevolg van de coronacrisis. Veel mensen die in onze branche werkten zagen: het eerste dat er bij een coronagolf uitgeflikkerd wordt zijn events, dus ik kan beter een baan met meer zekerheid zoeken. Door dat personeels- en ook materiaaltekort lijkt het wel alsof alles nu, in 2022, dubbel zoveel tijd kost als in 2019. Dat is zelfs met de kleinste dingen zo, zoals dixies bestellen. Het lijkt wel een sneeuwbaleffect. Vooral toen we ons aan het voorbereiden waren op Wildeburg was het alsof er overal een bom was ontploft.’

Hoe hebben jullie het toch voor elkaar gebokst? Wij waren op al jullie events, van Into the Woods ADE tot Wildeburg, en daar was voor de schermen in elk geval niks te merken van organisatorische stress, laat staan van missers. 
‍Timo: ‘We hebben allemaal twee stappen extra gezet. We hebben op bepaalde vlakken meer geld uitgegeven om dingen voor elkaar te krijgen. We hebben tóch kunnen bijschalen qua mensen. Maar vooral heeft iedereen binnen ons team 150 procent gebeukt om het voor elkaar te krijgen. En dat doen we nog steeds.’
‍
Hoe is het met het energielevel gesteld?
‍Timo: ‘Wisselend. De één krijgt het zwaarder voor zijn kiezen dan de ander. Maar als straks Into the Woods ADE in oktober is geweest, moet iedereen wel echt even chillen. Iedereen is zich tot het uiterste aan het geven, meer dan ooit. Zodanig veel zelfs dat het niet nog een jaar zo zou kunnen. Hierna maar even herijken, haha.’ 

Maurice: ‘Op een gegeven moment zit je te diep in het seizoen om bij te schalen. Je hebt niet altijd de tijd om alles helemaal goed over te dragen aan nieuwe mensen. Dan is het vaak toch efficiënter om te zeggen: ik ga zelf wel een paar uur extra doorwerken. Dan is het toch voor mekaar.’ 

‘Voor mekaar’ is dit seizoen dus een grotere overwinning dan ooit?
Timo: ‘Ja, want er zijn ook heel veel kleine Voor Mekaartjes. Een hek neerzetten is er al één. Er zijn veel kleine overwinningen en je viert ze allemaal. Maar het grote plaatje is absoluut pittig.’

Wat is de grootste overwinning geweest?
Timo: ‘Iedereen heeft op elk vlak zijn eigen overwinningen gehad, maar voor mij was de klap op de vuurpijl dat de stroomleverancier van Wildeburg door alle tekorten vlak voor dat festival had afgezegd. Dat we die overwonnen hebben… Stiekem ben ik daar wel een beetje trots op. Als je me van tevoren gevraagd had of dat mogelijk was geweest, om een dag van tevoren stroom voor elkaar te krijgen voor een heel festival van die omvang, in deze tijd… Maar het is toch gelukt. En niemand heeft het gemerkt. Wellicht dat bepaalde paadjes iets donkerder waren, maar de gemiddelde bezoeker ziet dat niet.’

Dit is ook het seizoen dat jullie na lange tijd weer kunnen doen wat jullie het liefste doen. Wat doet dat met jullie?
Timo: ‘Ik ben daar superblij mee natuurlijk. Eindelijk. Maar ik moet ook eerlijk zeggen: ik kan nu al bijna niet meer voorstellen dat we dit twee jaar niet hebben gedaan. Heel raar hoe dat werkt. Met Into the Woods is de cirkel alweer bijna rond.’
Maurice: ‘We verspreken ons ook constant. We hebben het de hele tijd over vorig jaar, terwijl het drie jaar geleden is dat we voor het laatst in het bos waren. Maar dat zit zo tussen je oren, dat het als vorig jaar voelt. De coronajaren zijn een soort van vervlogen.’
Timo: ‘Het voelt supergoed en vertrouwd om hier weer te zijn, om iedereen straks in het bos te verwelkomen en de reacties van mensen te zien.’

Wat betekent Into the Woods voor jullie persoonlijk?
Timo: ‘Dit is onze thuiswedstrijd, hier is het in 2010 voor Kultlab allemaal begonnen. En hier kom je ook iedereen tegen die er vanaf het eerste uur al bij was.’
Maurice: ‘Ik was er toen als vrijwilliger ook al bij. Er lopen superveel gezichten van toen rond. En het mooie is: we rocken nog steeds keihard met dit festival. Het is vet dat we hier heel klein zijn begonnen. Elk jaar is er een stuk van het bos bijgekomen. En elke keer denk je: nu zitten we echt aan de max. Maar toch weten we vaak nog ergens een hoekje bij het festival te betrekken. Ons nieuwe podium Wildgroei, dat we sinds de vorige editie hebben, had ik zelf ook niet zien aankomen. Verrek, daar kan dus gewoon nog iets. Zo zijn er meer vernieuwingen. We hebben de Takkenstage en Into the Groove omgedraaid. De Takkenstage staat nu ook nog eens naar het festivalterrein gericht. Ik vind het heel vet dat je aan komt lopen en het van veraf al frontaal ziet. Het hoogteparkoers dat daar altijd hing is afgekeurd en deels gesloopt, waardoor we daar de ruimte voor hadden. Die plek voelt daardoor ineens heel anders aan.’

Dus het bos is en blijft in beweging?
Timo: ‘Zeker. Sommige bomen zijn groter en voller geworden, sommige zijn gekapt waardoor er meer ruimte ontstaat. Die beweging is juist leuk. Soms werkt het tegen, maar vaak werkt het mee.’

Hoe speciaal is Into the Woods in de reeks festivals die jullie met Kultlab organiseren?
Maurice: ‘Wildeburg is mijn absolute lieveling geworden. Daar kunnen we doen wat hier niet kan, een camping bouwen en mensen vier dagen op het terrein houden. Maar Into the Woods is wel de kern van ons bedrijf. Alle vette shit die we doen is hieruit voortgekomen, dit is de kraamkamer. Zelf ga ik altijd alleen al lekker op de geur, die typische bosgeur, weet je wel. Dan krijg je gelijk het nostalgische thuisgevoel. Al die shit die we hebben meegemaakt, alles wat we hier hebben geleerd… We waren echt nog wel noobs toen we hier begonnen. We konden toffe feesten organiseren, maar het was ook nog een zoektocht. Bijvoorbeeld dat we erachter kwamen dat het ook wel chill is als je ergens kan pitten. Ik heb op de raarste plekken in het bos geslapen, zelfs in front of house bij de Bosspot. Totdat we een crewcamping gingen neerzetten, want het was ook wel chill dat we ergens konden douchen, haha.’
Timo: ‘We hebben gisteren nog herhaald waar we overal hebben geslapen. In het Beukenbos, bij de Champagneria, bij de Triathlonclub. Pas na een jaar of zeven hebben we onszelf verwend met een normaal bed in een naastgelegen hotel. Tot die tijd waren het random plekken op het terrein, tentjes en afgeragde caravans, lekker primitief.'

Waar kijken jullie in het bijzonder naar uit deze editie?
Timo: ‘Ik ben vooral benieuwd hoe alle mensen zich gaan verspreiden, hoe het festival zich door de dagen heen gaat ontwikkelen en vormen. De Bosspot hebben we bijvoorbeeld omgegooid van live- naar dancepodium. We hebben best veel omgegooid. We stonden twee jaar stil, maar onze hoofden niet. Er was meer tijd voor reflectie en daar is best veel uit voortgekomen. Alle wijzigingen die we normaal over drie edities zouden doorvoeren, komen nu in een keer naar buiten. Bepaalde dingen zijn spannend. De Bosspot bijvoorbeeld: gaat het echt uitpakken zoals we hebben bedacht? Ik ben heel nieuwsgierig en heb er vooral heel veel zin in.’

De laatste keer

Wij ook! Genoeg gepraat. De Kultlab-brigade heeft nog bergen werk te verzetten en wij trekken ons eigen pad voor een ronde door het bos. Die is net zo veelbelovend als de woorden van de organisatoren. Mitch schiet zijn platen, ik doe mijn impressies op. Het voelt dubbel zo vertrouwd vandaag, op deze bosgrond, waar ik sinds den beginne elke editie van Into the Woods ten volle heb omarmd.

In deel 2 van de Ontluiking deelde ik mijn sentiment bij deze plek (heilige grond!) al in bloemrijke woorden. Toen ging het niet eens om Into the Woods zelf, maar om FLUOR Festival dat voor slechts 750 (!) bezoekers gehouden mocht worden. Kun je nagaan wat het echte werk met mij doet, na drie jaar van gemis. Dat straks duizenden bezoekers per dag door het betoverende bos dolen, met het gratis festival Amersfoortse Pracht voor jong en oud op de zondag tot besluit: ik kan het nauwelijks nog bevatten, maar voel aan alles dat ik sta te popelen.

Tegelijkertijd dringt een ander gevoel zich aan mij op. Dit is de laatste… De allerlaatste aflevering van de Ontluiking. Althans, in deze vorm. Onze documentatiedrang zit er met het eindigen van het festivalseizoen op. Het was ons doel om vast te leggen hoe het festival- en clubleven weer tot bloei zou komen na een lange periode van onvruchtbaarheid. Hoe de professionals in deze sector en liefhebbende festivallers en clubbers zich zouden oprichten, met welke gevoelens, dromen en verlangens. Maar ook: met welke littekens en onzekerheden. Dat het met vallen en opstaan zou gaan, hadden we toen al door.

Het was een even ongewisse als hobbelige weg die voerde van protestmars Unmute Us naar heropening naar nieuwe lockdown naar de ‘nacht’ die collectief opstond naar de uitbundige festivalzomer die nu dan toch echt bijna achter ons ligt. Voor de verhaallijn mooi, voor de strijders in de sector onzeker en onbestemd.

Maar altijd was er de hoop, de hoop op de terugkeer in volle glorie. De veerkracht van de professionals in deze sector raakte ons, hun creativiteit en wendbaarheid om steeds weer razendsnel te schakelen maakte indruk. Van digitale events tot minifestivals, van protestmarsen tot illegale raves: we hebben het allemaal van dichtbij mogen aanschouwen. Deze branche barst van het ondernemende talent met een gedeelde drive: mensen samenbrengen. En juist dát hadden we deze zomer hard nodig. Deze serie toont eens te meer aan wat de maatschappelijke betekenis van een bloeiende festival- en clubcultuur is.  De verhalen die bij deze ontluiking horen zijn het waard om te vertellen, vinden Mitch en ik nog steeds. Al is het maar voor later. Weet je nog, toen we eindelijk weer mochten? We zullen terugkijken op een zomer die in elk geval de glans had van een summer of love.

Daarover gesproken: we ain’t ready yet! Stop deze overpeinzingen! Allemaal leuk en aardig, maar het is tijd om nog een laatste keer de velden in te trekken. Het bos in dit geval, in eigen stad nog wel. We begonnen en eindigen met Kultlab, want wat is een verhaal als het niet rond is. Maak je klaar voor een bos dat knettert van creatieve uitspattingen. Lekker veel beeld van Mitch, vind je dat ook een goed idee? Gaan we dan, vergeet je regenjas niet!

Dolen en dwalen

'Het bos lonkt!’ En of! Die tekst daar in het woud is een waarheid als een kabouter. Kijk maar naar Mitch. Die heeft gewoon zijn boswachtersjas aangetrokken. Het bos lonkte al dagen in zijn hoofd. Ook in dat van mij trouwens. En nu zijn we er!
 
‘Ga hard of ga boom!’ Nog zo’n boodschap die niet aan dovemansoren is gericht. De munten zijn binnen, we kunnen beginnen. Bier, schuimend bier! Niks zo lekker als een gulzige slok aan het begin van een bossige dag, terwijl de elektronische klanken aanzwellen en de bassen hun weg vinden langs bomen en over bospaadjes, rechtstreeks de lichamen van opgewonden bezoekers in. Alles wat onze zintuigen waarnemen houdt een belofte in — de belofte van een memorabele terugkeer van Into the Woods.
 
Waar te beginnen? Goede vraag. Er is geen begin- en eindpunt. Dolen zullen we, dwalen en dralen, met af en toe een schalkse blik op de timetable. Het bos desoriënteert, zeker als de schemering haar intrede doet. Zover is het nog niet.
 
We pakken de laatste discoplaten van Mavochi mee, twee jonge talenten uit de Keistad. Zowaar vormt zich al een vibende menigte rond de booth, als was het een boiler room-sessie. We staan toch echt in het bos, helemaal bovenaan het openluchttheater om precies te zijn, en hebben hier een fabelachtig uitzicht over de mooiste plek van Into the Woods. Dat belooft wat voor vanavond. Ik heb mijn plek om dit festival af te sluiten zojuist bepaald. 

Tijd om het hogerop te zoeken. Wanneer je ogen en oren tekortkomt, zoals in dit sprookjesbos waar elke boom een kunstwerk kan zijn, is overzicht een groot goed. De Boomboom biedt uitkomst. Dit metershoge kunstwerk bracht ons eerder in hogere sferen op Amsterdam Dance Event en Wildeburg.

Nadat Mitch de deurfee heeft kunnen bekoren met zijn antwoord op haar vraag krijgen we groen licht om de klim naar boven te maken. Daar draait wederom het collectief Lady Joker aan de muzikale en theatrale knoppen. Als je niet al met je hoofd in de wolken was, dan zorgen zij er met hun dromerige platen wel voor.
 
Het is knus, intiem en warm hier boven in de mooiste en meest prominente boom van het bos. We kijken om ons heen en zien Into the Woods op gang komen. Niet van suiker, dat blijkt wel! Terwijl het hemelwater ineens kortstondig in ruimere hoeveelheden neerdaalt, neemt het vrolijke gekrioel van blijmoedige festivalmensen onder ons hoopvol toe. De Ontluiking slaat het met een glimlach gade. Een finale in wording, zoveel is zeker. 

Door! Door naar het beukenbos. Mijn oren zijn niet gemaakt voor het geweld dat hier in avondlijke uren losbarst, dus pik ik mijn graantje overdag al mee. Techno in de middag, lekker man. We komen Subhash (23) tegen, op zijn gezicht een lach van oor tot oor. We spraken hem een jaar geleden op FLUOR Festival — in het bos en daarmee ook in dit slotstuk komen vele lijntjes samen.
 
Subhash gaat lekker, dat is duidelijk. Eindelijk kon hij in zijn jonge leven weer een festivalzomer meemaken en dan debuteert hij vandaag ook nog op Into the Woods, het evenement dat zo’n beetje bovenaan zijn verlanglijstje stond. Zijn enige zorg vandaag: matchen zijn laarzen wel met zijn outfit? Broek erin of toch eroverheen? Hij probeert het allebei, de dansvloer is zijn catwalk, maar hij is er nog niet over uit. 

Meer dan warm trekken we dieper het woud in. De regenjas kan uit maar hij is bij deze dag gaan horen. Datzelfde geldt voor de boswachtersjas van Mitch. Als je niet beter zou weten, zou je denken dat hij hier ook buiten Into the Woods-uren om hoort te zijn. Maar misschien is dat mijn euforische brein van dit moment, want ik denk hetzelfde als ik kijk naar mijn meisje Daphne, de mooiste bosfee van allemaal.
‍
Een moment waarnaar we hebben uitgekeken dient zich aan. Basje in het bos. Basje is Bastienne, een dj die veel minder lichtzinnig draait dan haar voornaam doet vermoeden. Beuken kan ze, met platen hard als hout en een energie waar geen maat op staat. En dat valt op. Bastienne lanceerde zichzelf en was overal dit seizoen, van Wildeburg tot Lowlands, op piektijden nog wel.
 
Dit is haar jaar geworden. De Ontluiking zag het gebeuren. We interviewden haar vorig jaar op Amsterdam Dance Event, toen ze nog het openingsslot verzorgde. Haar doorbraak was door de coronacrisis in de knop gebroken, maar ze zat in die tijd bepaald niet stil en zie, de gemaakte meters en drang om te komen waar ze wil zijn betalen zich uit.
‍
Nu staat ze primetime in haar hometown Amersfoort, Stekplek om precies te zijn. Meer Into the Woods dan deze stage, dichtbegroeid en intiem, ga je het niet krijgen. Bastienne doet wat ze het hele jaar al doet: de hut vol spelen. Ze stuitert van blijdschap en zo doet de menigte voor haar. Na afloop spurten we direct backstage en schieten we haar aan, af en toe onderbroken door omhelzingen die haar ten den vallen. 

Into the Woods na drie jaar, hoe is dat? 
‍‘Dit is heel leuk, het is zo’n thuiswedstrijd. Je ziet al die bekende koppies voor de booth staan, dat vind ik superleuk. Ik merk dat ik het meest naar mijn zin heb als ik sta te zingen en te springen en te dansen. Dat was nu ook weer zo.’
‍
Terug in het bos! 
‍‘Ja! dat vind ik vet. Ik kwam vanmiddag het bos binnen, ging een rondje lopen en ik verbaasde me erover dat ik zoveel was vergeten. De hele tijd dacht ik: oh ja, je kan nog verder lopen. Ik vind dat leuk, dat je zo lang niet bent geweest dat je je opnieuw verwondert over alles wat er gebeurt.’

Hoe ging je set?
‍‘Vind ik een moeilijke vraag. Het is nog altijd wel wennen om voor zoveel mensen te draaien. Het timeslot was zo vet, tussen Mary Lake en Carista in. Ik heb best veel hitjes gedraaid, met vocals en volle mixes. Daar word ik heel blij van, maar tegelijkertijd denk ik dan: oh shit, heb ik het wel goed gedaan? Het was niet zo’n serieuze set, het was vooral voor de lol. Ik kan soms ook moeilijke technomixes maken of ingewikkelde electro draaien, maar daar had ik geen zin in vandaag. Daar kan ik dan dus op dit moment toch onzeker van worden. Maar ik heb het wel naar mijn zin gehad, ik hoop de mensen ook, haha!’ 

Dat hadden ze zeker! Wat voor jaar was het voor jou?
‍‘Sick dat je een jaar zegt. Ik had helemaal niet door dat het al een jaar was. Maar inderdaad, volgende maand is ADE alweer. What the fuck! Het is zo’n raar, druk jaar. Ik heb mijn eerste grote shows gedaan. Ik dacht: dus zo voelt het om voor een grote club vol mensen te staan. Een jaar verder denk ik: dat heb ik best nog wel een aantal keer gedaan. Dat is heel vet, ik geniet ervan, maar het kan ook stressvol zijn. Wat ik net al zei: ik kan best onzeker worden. Dat is ook natuurlijk vind ik, als je met zoveel mensen voor je neus staat. Ik ben het allemaal net aan het uitvogelen. Maar ik geniet van dit soort muziek, van dit soort sets draaien. Pieken en dalen dus, haha.’
‍
Knijp je je weleens in je arm?
‍‘Zeker. Ik had het er vanochtend nog over met iemand, dat ik elke keer zenuwachtig ben als ik moet draaien. Steeds denk ik: misschien is dit die keer dat ik het ga verkloten. Dat het de laatste keer is, dat ik hierna niet meer gevraagd word. Maar dat zegt ook hoe waardevol het voor me is. Ik vind het zo tof met zoveel mensen en vrienden om me heen. Ik ben er nu fulltime mee bezig: muziek luisteren, verzamelen, ervaring opdoen, beter worden. Daar geniet ik van.’ 

Het is tof om te zien hoe snel en hard het kan gaan. 
‍‘Ja, dat is leip toch?’
‍
Han van de Grift van DJ-duo Mahabe duikt op, die ze in een eerder interview een belangrijke mentor voor haar noemde. Hij komt met een grote glimlach op Bastienne af.
‍
Han: ‘Ik ben zo trots op jou, ik weet niet zo goed wat ik moet zeggen.’ Bastienne: ‘Ik ook op mezelf zo langzamerhand, haha.’ Han: ‘Je hebt zo dik gedraaid. Ik ben blij dat ik dit mag meemaken, echt waar.’ En weg is hij, op naar het Beukenbos om de vrijdag van Into the Woods in stijl af te sluiten. Bastienne zal hem straks volgen.
‍
De volgende bekende die haar complimenten komt geven dient zich al aan: Sijmen Stronks van Kultlab. Een omhelzing gevolgd door lovende woorden. ‘Het was echt fucking leuk. Ik heb het laatste half uur gecheckt, het laatste kwartier was echt episch. Je pakte ze.’ 

Je hebt twee jaar moeten wachten op momenten als deze. Hoe heb je dat gedaan?
‍Bastienne: ‘Ik heb me sterk kunnen ontwikkelen, heb twee jaar kunnen leren. Ik heb zoveel muziek kunnen verzamelen dat mijn USB-stick helemaal vol zit, er kon niks meer bij. Nu ben ik steeds een beetje zekerder, omdat ik alles wat ik geleerd heb eruit kan gooien. Steeds vaker krijg ik het gevoel: I got this. En dat gaat doorzetten.’
‍
Dus ondanks dat je doorbraak op pauze werd gezet, heeft die periode van lockdowns je ook veel gebracht?
‘Ja, ik kijk er positief op terug. Ik was inderdaad lekker aan het gaan, maar kreeg ineens een lange pauze. Dus ben ik met online radioshows doorgegaan. Daar heb ik zo’n leuk netwerk mee opgebouwd, ook met mensen die keken naar die shows. Programmeurs pikten dat op op het moment dat het weer openging. Daar is de basis gelegd. Ik zeg nu ook steeds vaker hoi op een festival. Dus nu komt alles eruit wat ik toen geleerd heb. Ik kan er heel mooi op terugkijken. En nu sta ik hier, op Into the Woods, Stekplek. Maar niet alleen dat: ook nog eens ’s avonds, prime time. Doodeng, maar fucking vet.’

Het is tien uur en het bos bereikt haar sprookjesachtigste staat. Vanaf dit moment varen we op het kompas van de laserkanonnen. Het is magisch en veel meer dan dat. Into the Woods bij donkerte gaat alle verbeeldingskracht te boven. Het voelt vertrouwd en ook weer niet, want dit went nooit en het wordt alleen maar mooier. Ik prijs me gelukkig dat ik dit festival in eigen stad groot heb zien worden.
 
We dolen en dwalen, extra opgetild door de set van Antal en de show van Sophie Straat. Het is een trip zonder hallucinogenen. Ik kan het wel gaan beschrijven, maar zoveel visueel spektakel moet je met eigen ogen zien. Ik leg de pen neer, het is aan de lens van Mitch. Laat je meevoeren, terug het bos in. 

Glorieus finishen

Zo dan! Zijn we weer. Into the Woods, dag twee! De luiken staan meteen wagenwijd open. Gretig als een jonge hond stap ik op mijn fiets en dender ik met Mitch aan mijn zijde over de Soesterweg, op weg naar het woud, nog licht instabiel maar met de zekere overtuiging dat er weer een memorabele festivaldag in het verschiet ligt. Le grande finale! De Ontluiking is goed onderweg — 10,5 delen om precies te zijn — en we gaan glorieus finishen ook.
 
Warmdraaien bij Ferry Mutch, die downtempo house en amapiano organisch in elkaar vlecht. Pure Vibes. DJ Waxfield voorspelde ons dat dit laatstgenoemde, uit Zuid-Afrika overgewaaide elektronische muziekgenre, zich deze zomer verder zou verspreiden. Zijn woorden kwamen uit, de ritmische Afrikaanse housebeats hebben geklonken in de Hollandse velden, luid en warm. Met dank ook aan Ferry Mutch dus, die niet toevallig in Zuid-Afrika opgroeide en vandaag een muzikale groet brengt aan zijn voormalige thuisland. 

Nu we toch al helemaal in de vibe zitten trekken we verder om het slot van de openingsset van Mahabe mee te pakken. Into the Groove is onze bestemming dus, hartje bos, en aldaar beleven we een hernieuwde kennismaking met het roze sprookjeskasteel, dat eerder deze zomer op het strand bij Wildeburg stond. Eerlijk is eerlijk: hier, omgeven door lommerrijke bomen, komt het beduidend beter tot zijn recht.

Het duo achter de decks voelt haarfijn aan hoe je dag twee van Into the Woods opent. Vakmannen zijn het, puristen ook. Direct na de laatste plaat ontwijken we behendig een boomstronk om snel backstage te geraken. Een gesprek met Han van de Grift, de ene helft van Mahabe, staat op onze wensenlijst voor de finale van onze serie.

Hem spraken we voor deel 2 op dezelfde bosgrond, toen hij samen met zijn kompaan Mauro Zomer misschien wel voor de allereerste ontluiking na pandemische tijden zorgde, in elk geval in eigen stad, want het ging los in het bos. Een razendrappe recap met Han, let’s go. 

Precies een jaar geleden sprak ik je hier in het bos bij FLUOR Festival, maar dit is het echte werk. Openen op Into the Woods, hoe was dat?
‍Han: ‘Good to be back, man. Dit is de plek waar het voor ons allemaal begon. Goed om er vandaag in te glijden. Later gaan we naar Maastricht om het festival Terranova af te sluiten, dus we doen het allebei vandaag.’ 

Wat voor jaar is het geweest?
‍‘Heel chill, veel vette shows gedaan. Het voelde elke keer special om terug te zijn en al die mensen samen te zien. Regen of geen regen, we staan met z’n allen buiten.’ 

En voor Mahabe? 
‍‘We hebben de keuze gemaakt om een switch in sound te maken. Daarom hebben we bewust nee gezegd tegen sommige shows die de classic Mahabe-vibe wilden. We willen de volgende stap maken en zijn daarom getekend bij Good Life Agency.’ 

Hoe gaat jullie nieuwe geluid klinken?
‍‘Harder, steviger. We willen wat meer club-club. Onze nieuwe boeker gaat ons daarbij helpen. We zijn nu bezig met de voorbereiding op het festivalseizoen van 2023. Om dat goed op te bouwen is een challenge. From time to time voelt het gek om shows niet te doen nu, maar we zien het allemaal long run, weet je wel. Het draagt allemaal bij aan de artiest die we willen worden. Getting there, we gaan er volle bak voor.’

In hoeverre heeft de stille periode aan deze ommezwaai bijgedragen?
‘We hebben ons afgevraagd: waar gaan we zelf heen als we uitgaan? We zijn met Mabahe een beetje in de house gerold, maar ik sta het liefst in een vuige, gore kelder te knallen, dus dat is waar we willen draaien. Als dingen er niet meer zijn, mis je de dingen die je het vetst vindt het meest. Gisteren waren we ook bij Dax-J in het Beukenbos. Waarom dan house draaien als techno ook kan? Wel harde grooves, maar steviger. House heeft meer akkoorden, wij willen meer knallen. Het duurt even om van het oude karakter los te weken. Soms moet je een stap terug doen om er twee vooruit te zetten.’

Vandaag ben je in elk geval maar mooi terug in het bos.
‍‘Gelukkig wel. Na verloop van tijd hebben de platen in je kast minder betekenis. Tuurlijk laat je ze aan elkaar horen, heb je kleine party’s thuis, maar het is niet zoals Into the Woods. De locatie, het geluid, alles komt mooi samen. Dan klinkt muziek op zijn mooist. Wat is muziek als je het niet kan delen man.’

Mahabe nieuwe stijl, ik kijk ernaar uit.
‍‘It’s coming man, it’s coming!’ 

Het bos strekt zich opnieuw voor ons uit. Het voelt alsof we zojuist het volgende hoofdstuk van het sprookjesboek hebben opengeslagen. Zonder regen- en boswachtersjas maar met het gemoed van twee pretkabouters lopen we het avontuur onvervaard tegemoet, terwijl de prille herfstzon een gloed van goud over de bomen werpt.
 
We lopen langs bij de altijd onvoorspelbare Radio de Koperen Hond, waar een snoeiharde hardcoreset alle bosbewoners wakker schudt, bij de nieuwe stage Wildgroei die zijn plek op het festival nog lijkt te moeten vinden en bij de Takkenstage, die niet alleen qua positionering maar ook met zijn decor vol huisraad uit vervlogen tijden een van de absolute blikvangers is op het wedergekeerde Into the Woods. Ook vangen we vibes bij audt98, een Amersfoortse belofte die net zijn eerste EP vol hypnotiserende electro uitgebracht heeft. 

Er is zoveel te zien, er is zoveel te horen, er is zoveel om over te praten. Dat gaan we doen ook. Het is vier uur, we hebben een afspraak met Kultlab voor een interview waarin we de balans kunnen opmaken. De tijden zijn donker geweest en de aanloop was hobbelig, maar Into the Woods voelt als een plek waar alle opgebouwde dromen uitkomen, in een bos dat fabelachtiger oogt dan ooit. Met Timo en Maurice ploffen we neer op een bank aan de voet van de Boomboom, terwijl hordes uitgelaten festivalbezoekers aan ons voorbij trekken.

Into the Woods is in volle gang, dag twee is aangebroken. Wat is er gaande mannen? 
‍Timo: ‘Alleen maar blije gezichten. Een deel van de mensen is er voor de tweede dag, het overgrote deel is er voor het eerst. Ze gaan allemaal heel erg lekker.’ Maurice: ‘Zo vet om iedereen weer hier te zien op het terrein. Ik was zelf een beetje zenuwachtig, gaat er veel no-show zijn vanwege de stakingen? maar uiteindelijk is zo goed als iedereen gekomen. Er is net ietsje meer no-show dan een normaal jaar. Dat is super bijzonder als je kijkt hoeveel mensen van plan waren om met de trein te gaan.’ 

Timo: ‘Ik hoorde gisteren verhalen van mensen uit Groningen die donderdag al naar Utrecht zijn gegaan, zodat ze vrijdag hiernaartoe konden. Mensen hebben er echt alles aan gedaan, heel vet.’ Maurice: ‘Afgelopen week hebben we mensen online gevraagd: wat was je oorspronkelijke plan en wat ga je nu doen? Veel mensen zeiden: ik weet het nog niet, maar ik ga het wel fiksen. Dat is gebleken.’

Jullie hebben er als organisatie ook alles aan gedaan, met vervangende busreizen door heel Nederland en oproepen aan Amersfoorters om slaapplek aan te bieden.
‍Maurice: ‘We hebben keihard geschakeld. Het was supermoeilijk om zo last-minute chauffeurs te regelen. Er zijn zelfs vier Hongaren overgevlogen om hier bussen te rijden. Dat is hard toch?’
‍
Keihard. Dat is ook veerkracht. Wat gebeurt er op zo’n moment in jullie organisatie? Knop om en gaan? 
‍Maurice: ‘Ja, er is nu een probleem, dus dan gaan we samen zitten met een paar mensen die zich even heel boos maken: we gaan het nu fiksen verdomme! En dan alleen maar dat doen. Samen met twee collega’s heb ik op kantoor gezeten, even weg uit de hectiek van de opbouw hier. Toen hebben we dus nog 13 bussen kunnen fiksen voor zo’n 1400 mensen, door heel Nederland. En gelukkig hebben heel veel mensen zelf dus ook creatieve oplossingen bedacht.’
‍
We hebben het tijdens de opbouw gehad over de vernieuwingen op het festivalterrein. Hoe pakken die uit? 
‍Timo: ‘Wat ik zelf heel vet vind, is dat het openluchttheater (Bosspot, red.) van links tot rechts en van voor tot achter rammetjevol staat. Dat is in de geschiedenis van Into the Woods nog nooit gebeurd. In de eerste jaren hadden we een steiger-stellage over de tribune gebouwd. Dat was vet, het stond vol, maar niet zó vol. We hebben nog een record aangetikt volgens mij en dat is dat nog nooit zoveel mensen tegelijk in het openluchttheater hebben gestaan. Komt ook door de vlakke vloer die we onderaan hebben gecreëerd, met de dj-booth in een Boiler Room-achtige setting zodat het publiek eromheen kan staan. Voor mij is dat dé verrassing van deze editie, dat het zo goed werkt. In 2019 hadden we daar livemuziek geprogrammeerd. Dan stroomde het tijdens de change-overs leeg. De tribunes zijn te groot om het binnen een uur weer vol te laten stromen. Nu blijven mensen hangen, want de dj’s draaien in elkaar door.’
‍
Het moet extra speciaal zijn omdat het op die plek voor Into the Woods allemaal begonnen is, met de allereerste stage in 2010.
‍Timo: ‘Ja, daarom is het heel gaaf dat dat de knaller is. Het was ook ons doel om het openluchttheater, wat een iconische plek is voor het festival, in zijn volle glorie te benutten.’
‍
En de andere veranderingen? In hoeverre zijn dat ook verbeteringen? 
‍Maurice: ‘Ik vind het zo vet dat die heuvel bij de Takkenstage weg is, waar voorheen Into the Groove was. Doordat we dat podium hebben gedraaid is het veel breder en zie je het al van mijlenver staan. Een heel groot succes, dat moeten we echt zo houden.’Timo: ‘Dat denk ik ook. En de Stekplek is vet, daar is een hoogteparkoers gebouwd. Tot drie jaar terug was dat er in het groot bij Into the Groove. Dit is een knipoog die tot verwarring leidt: hé, ze hebben het hele hoogteparkoers gedraaid.’

Maurice: ‘En de BoomBoom van de kunstenaars van ATMosphere. Die staat op Wildeburg, op ADE, maar ik vind hem hier echt bizar goed geplaatst. We bouwden hier altijd al een toren als decor, maar hij is nog nooit zo hoog geweest als nu. En functioneel, want er is continu feest bovenin en bizarre theatrale performances. Ik maak zelf altijd een grap tegen vrienden: ‘Heb je ’s nachts die lichten erop gezien? Teringwerk man, al die led-stripjes.’ Maar dat is gewoon gevideomapped, haha.’ Timo: ‘Ik probeerde het aan mijn ouders uit te leggen, maar die snapten er ook niks van.’ 

Het is te merken dat jullie langer dan ooit hebben kunnen broeden op deze editie. Voor mijn gevoel is Into the Woods nog completer en volwassener geworden. Hoe zien jullie dat zelf? 
‍Timo: ‘Ja, ook alle ploegen die mooie dingen bouwen hebben twee jaar lang kunnen broeden. Die zitten natuurlijk ook niet stil, dat merk je echt. Het is echt een samenkomst van mensen die zich hebben doorontwikkeld.’ Maurice: ‘Er zijn ook echt vette nieuwe bouwwerken. De Watermaker van ATMosphere, echt goud hoe je water cool kan maken. Het is zo’n vette installatie, ik heb nog nooit zo’n botte waterbar gezien.’ 
‍
Wat doet het met jullie persoonlijk om hier te zijn na drie jaar? 
‍Maurice: ‘Dat geeft zoveel energie, hier doen we het voor. Het gekke is: het is drie jaar geleden en tegelijkertijd voelt het ook weer zo vertrouwd.’ Timo: ‘Voor mij ook. Het is een echte thuiswedstrijd, we kennen het bos door en door. Nu het helemaal aangekleed is voelt het heel chill om er weer te zijn. En het weer. Daar hebben we ons de hele week druk om gemaakt. Komt er veel regen of gaat het meevallen? Net als de bussen hebben we daar veel aan gedaan. Je ziet bijna geen gras meet door alle vlonders en rijplaten die we hebben neergelegd. We hebben zeil opgehangen en tenten neergezet, alles wat we konden doen hebben we gedaan. Uiteindelijk was het gelukkig niet echt nodig. De schuilcapaciteit is schaduwcapaciteit geworden.’

Siep Stronks banjert langs, net als Timo een van de vier mede-oprichters van het festival. Zichzelf waarschuwend: 'Oh er ligt weer een telefoon op tafel.’
Maurice: ‘Ik dacht: Siep doet liever geen interviews, dus ik roep hem even.’
 
Hoe ga jij, Siep? 
‍Op ingestudeerde toon: ‘Het is gewoon heel bijzonder om na drie jaar weg te zijn geweest terug te komen in het bos, heel bijzonder dat we dit met 600 strijders opbouwen en om alle gezichten weer te zien. Dit festival brengt mensen samen.’ Lachend: ‘Nee het gaat echt goed man, ik ben echt teringblij. De reacties zijn goed, dat merken we. Jij bent ook zo iemand die al onze events heeft gezien en nu enthousiast is.’

Ik noemde het net volwassener.
‍‘Dat zeg je wel goed. Sommige decorgroepen hebben zich echt overtroffen.’
‍
Welke kippenvelmomentjes zijn er al geweest?
‍Timo: ‘Die volle tribune bij de Bosspot, dat is echt kippenvel. En ik vond Beukenbos gisteren echt aan. Dat is eigenlijk altijd zo geweest. Vooral als het donker wordt. Mijn ouders waren er, ik heb ze helemaal meegenomen naar voren en recht voor die subwoofers geparkeerd. De muziek snapten ze niet zo, maar de lampjes vonden ze wel leuk, haha.’

En jij, Siep? 
‍‘Ik vind het ziek hoe snel je weer went aan deze hele bende, aan die trein die weer gaat rijden. Drie jaar niet gedaan, maar ik vind het best normaal om met jullie te zitten hier. Ik ben gisteren wel even backstage naar boven geklommen om samen met mijn vriendin en een chouffje in de hand uit te kijken over het festival. Dat was wel effe: yes, we zijn weer terug.’
‍
Een jaar geleden spraken we elkaar op Unmute Us en nu zijn we hier. Hoe kijken jullie terug?
‍Maurice: ‘Alleen al die parade op zichzelf was het waard om in actie te komen. Het was ook echt een moment om boos te worden, weet je. Al die tijd daarvoor hadden we begrip voor de situatie. Het was superkut, maar we zagen zelf ook in: het is nu gewoon niet verantwoord om feesten te organiseren. Maar op dat moment was de maat vol. We hadden ons al die tijd supernetjes opgesteld en gedaan wat het beste was voor de maatschappij, met als achterliggende gedachte: we kunnen straks open, want dan zijn mensen gevaccineerd. Maar dat ging dus niet door en dat was toen gewoon niet uit te leggen. Ik kan me die boosheid heel goed herinneren. Dat was echt de reden om met zijn allen een vuist te maken. We waren ook allemaal duizend procent overtuigd van ons gelijk en ons standpunt. Dat gaf een heel gebroederlijk gevoel. Gedeelde smart is halve smart. Omdat je het samen beleeft. Niet alleen de eigen organisatie, maar met leveranciers, vrijwilligers, andere organisaties, iedereen deed mee. Alleen dat al gaf een gevoel van veerkracht en hoop.’  
Timo: ‘Voor mij was dat het eerste moment dat we met partijen die jarenlang onze grootste concurrenten waren ineens één waren. Ik vond dat heel vet, dat gevoel van eenheid. Met mensen waar je normaal gesproken tegen opbokst vorm je een front om je boodschap te laten horen. Al die karren, al die mensen, ik had het kippenvel toen op mijn armen staan.’
‍
In hoeverre heeft het bijgedragen aan heropening?
‍Maurice: ‘Achteraf beklijft toch wel het gevoel dat we te netjes zijn geweest. De boerenprotesten zijn het andere uiterste, maar er was bij ons toch wel een stuk frustratie daarna, want we hoorden niks uit Den Haag. Ook al hebben ze niet direct gereageerd, Unmute Us heeft sowieso bijgedragen aan het grotere geheel. De overheid besefte ook: we moeten dit echt weer mogelijk gaan maken, want als die lui geen feesten organiseren gaan mensen het zelf doen. Dus beter leid je het in georganiseerde banen.’
‍
En kijk nu, het bos straalt als nooit te voren.
‍‘Dat geeft heel veel voldoening. Dat hele Unmute Us zit ook niet meer in ons hoofd. We zitten zo in deze productie dat er nauwelijks ruimte is om te reflecteren. Maar dat moet je wel even doen, want het is superbijzonder dat dit weer kan. Herwaardering? Jazeker, we beseffen weer hoe bijzonder het is dat je van je grootste passie je werk maakt. Het voelt niet eens als werk. We zijn wel keihard aan het strijden, maar we doen dat met heel veel plezier. En helemaal hier, met alle vertrouwde gezichten om ons heen, dat is extra speciaal.’
 
Veerkracht is een woord dat bij me opkomt als ik kijk jullie organisatie en al die andere mensen die we voor de Ontluiking gesproken hebben. Is dat wat jullie overeind gehouden heeft?
‍Maurice: ‘Dat begint bij ons kernteam. Timo, Paul, Siep en Sijmen hebben altijd gezegd: we moeten positief blijven. We gaan sowieso niet niks doen, we gaan ervoor zorgen dat we er sterker uitkomen en er iets positiefs aan overhouden. Ik ben zelf niet zo bezig met het woord veerkracht, maar Kultlab heeft wel steeds de mindset gehad: jongens, we gaan sowieso niet bij de pakken neerzitten.’ 

Timo: ‘Dit is ons gewoon zoveel waard. We hebben zo’n leuk team. Dat dat bij elkaar is gebleven kon alleen door nieuwe dingen te ondernemen. Dat is gelukt. Dus als je het hebt over veerkracht: omdat we het team bij elkaar gehouden hebben, kunnen we ook weer volle bak gaan nu het weer moet. Doordat het team op elkaar is ingespeeld kunnen we er dit seizoen meteen met gestrekt been ingaan.’
‍
Zijn jullie sterker dan ooit teruggekomen?
‍‘We hebben drie jaar meer ervaring, zijn meer op elkaar ingespeeld en we hebben Netl Camping Kallumaan eraan overgehouden natuurlijk. Ik hoop niet dat we te volwassen zijn geworden, want dat is niet de bedoeling, haha. Maar we hebben wel alles naar een hoger level getild. En dat is eigenlijk wel awesome. Dus ja: we zijn er zeker sterker uitgekomen.’

Pure extase

We duiken de laatste avond in en Mitch en ik raken elkaar kwijt. Dat gebeurt in het bos, dat hoort bij Into the Woods. Het is niet erg ook. We weten van elkaar dat we alles gulzig absorberen, is het niet met ons brein dan wel met lens en pen. Komt later wel weer samen, zoals op deze plek, in deze longread die straks toch echt een keer zijn climax zal moeten beleven. Zijn jullie er nog?
 
Ik hoop het wel, want we gaan op epische wijze finaleren (is dat een werkwoord? Zo niet, dan nu wel). Mijn jongere broer Luuk ontbiedt me naar de Bosspot te komen. Met alle liefde, want deze opnieuw uitgevonden stage staat symbool voor de glansrijke terugkeer van Into the Woods. En daarbij: Tjade en Dennis Sulta staan op de line-up, twee dj’s waarvan je in deze sprookjesachtige setting weet: er hangt wat in de lucht, er staat wat te gebeuren.
 
Samen met mijn vriendin en metgezellen Swen en Lilian overzie ik de Bosspot aanvankelijk vanaf de bovenste ring. Je zou dat rustig een uur kunnen doen, want je weet met de enorme golf van bewegende mensen, sprookjesachtig uitgelicht, niet wat je ziet. Waar de golf begint en zijn weg omhoog zoekt is meteen duidelijk: daar onderaan, rond de DJ-booth, daar borrelt het, daar moeten we zijn, zeker als ik zie dat mijn broer op het houten hek pal voor de decks van Tjade is geklommen, met zijn vuist in de lucht. Go!

Tjade draait alsof dit bos zijn thuis is. De ene na de andere nineties-banger uit de underground knalt hij richting boomtoppen. De trancy house stuwt het energielevel van de Into the Woods-gangers naar ongekende hoogte, dat van mezelf incluis. Al hou ik ervan om los te gaan, ik ben niet iemand die vooraan uit zijn pan gaat, maar nu gaat het allemaal vanzelf. Ik laat me leiden door de selecties van Tjade, de aanwezigheid van mijn vrienden op de eerste rang en het intens gelukkige thuisgevoel dat me daar, in het bos waar ik sinds 2010 met zoveel liefde rondstruin en met een zee van euforische mensen achter me, in alle hevigheid tot me komt.

Ik volg het voorbeeld van mijn broer en stap op het hek. Doe ik dit echt? Ik doe dit echt. Mijn vuist gaat de lucht in. Ik kijk naar links en zie dat Luuk de stage hypet alsof zijn leven ervan afhangt. Hij krijgt me mee. Daar gaan we, twee broers in het bos, uitzinnig van euforie.

Drie uur lang ervaar ik extase van het puurste soort en de hele Bosspot met mij. We zijn hier in liefde met het bos en met elkaar. Tjade voelt het aan sluit af met een remix van Love is in the air. Wat gebeurt hier! Dennis Sulta neemt het over en pakt moeiteloos door met disco die rechtstreeks binnenkomt in de harten van de bosgangers. Er bestaat niets dan dit moment en deze plek, dit fantastische festival dat Into the Woods heet, dat van ver moest komen, maar nu in alle glorie is teruggekeerd met de glansrijkste editie in haar bestaan. Sterker door strijd, dat blijkt.

Ik kijk over de zee van mensen en besef meer dan ooit hoe mooi het is, die collectieve beleving van muziek en creativiteit. We hebben het gemist, maar het is er weer. Ik koester het met heel mijn hart. De Ontluiking is real en kan niet mooier eindigen dan hier en nu, diep in het Amersfoortse bos, op de toppen van geluk.

Als ik de volgende dag met spierpijn in heel mijn lichaam (ga nooit drie uur lang in een hek hangen!) nog een rondje bos maak met mijn ouders, die net als heel veel andere papa’s en mama’s, opa’s en oma’s en broertjes en zusjes welkom zijn om het decor van Into the Woods gratis te bewonderen op de derde festivaldag die Amersfoortse Pracht heet, zie ik dat ze begrijpen waarom ik al jaren verliefd ben op festivals, en Into the Woods in het bijzonder. Ik leid ze bijna trots rond — kijk eens pa en ma, waar ik al die jaren hard ga — en ze beantwoorden dat met met veel enthousiasme.

Zoveel zelfs, dat we uiteindelijk dansend eindigen bij Stekplek, waar een rave in de geest van Into the Woods ontstaat, met uiteraard Bastienne aan de knoppen, maar ook Timo Spruitenburg van Kultlab, een van de hoofdrolspelers in dit slotverhaal, die met een grote lach in ‘zijn’ bos het slotakkoord mag verzorgen. Het is alsof het zo moet zijn. Had ik niet gezegd dat we de Ontluiking rond zouden eindigen?